Soğuk Zincir

hayati önem taşıyan

Soğuk Zincir

Gıdanın ömrü dolayısı ile tazeliği ve tadını etkileyen bir kaç önemli unsur vardır. Gıdanın ömrü, içindeki malzemelerin kalitesine, işlenmesine, paketlenmesine, dağıtım ve satış süreçlerindeki çevresel faktörlere ve tüketicinin muhafaza koşullarına bağlıdır. Gıdanın üretimi ile tüketimi arasında uzun bir süreç mevcuttur. 

Soğuk zincir nedir?
neden önemlidir?

Et, süt, balık ve donmuş ürünler gibi hassas gıdaların korunmasında “Sıcaklık” çok önemli bir parametredir. Sıcaklık değişimleri, mikroorganizmaların üremesine neden olarak ürünlerin fiziksel, duyusal ve kimyasal yapılarının bozulmasına sebebiyet verir. Bu nedenle mikroorganizmaların ürememesi ve gıdaların tazeliğinin bozulmaması için soğuk zincirin üretimden tüketime kadarki tüm aşamada kırılmaması gerekir.

Dondurularak muhafaza uzun süre saklanacak gıdalar için tercih edilen bir yöntemdir. Dondurularak muhafaza edilen gıdaların yapısında doğal olarak bulunan enzimlerin aktivitesi ve çeşitli kimyasal reaksiyonlar önemli ölçüde yavaşlarken mikrobiyal gelişme tamamen durur. Dondurarak muhafaza etmek genel olarak gıdaların doğal lezzet, renk ve besin değerinin en iyi şekilde korunmasını sağlayan bir yöntemdir.

Dondurulmuş ürünler nasıl muhafaza edilmelidir?

• Dondurulmuş ürünler -18°C’de, derin dondurucuda, son kullanma tarihine kadar muhafaza edilebilir.
• Çözünmüş olan ürünler soğuk zincirin kırılmaması açısından asla tekrar dondurulmamalıdır.

 
Ates Kuru Buz Üretim ve Pazarlama San.Tic.Ltd.Şti, © 2000

Soğuk Zincir hakkında
bilmeniz gerekenler

Soğuk ortamda muhafazası gereken gıda maddelerinin, üretim aşamasından başlayarak sevkiyat, depolama ve sergileme gibi tüketime kadarki her aşamada gıda güvenliği kriterlerine uygunluğunu ve özelliklerini koruyabilmesi için uygulanması zorunlu olan soğuk muhafaza, soğuk taşıma ve benzeri işlemlere Soğuk Zincir denir. Burada amaç, tüketime sunulan gıda maddesinin tüketici için risk teşkil etmemesidir. Yasalar gıda üreticilerinin sorumluluklarını belirlemektedir. Bu bağlamda üreticiler gıda ürünlerinin sevkiyatından tüketimine kadar geçirdiği tüm aşamalar (depolama ve satışa sunma vb.) sırasında uyulması gereken sıcaklığı kontrol edip gerekli soğuk ortamı temin etmelidirler. Kısaca “Soğuk Zincir” soğuk ortamda muhafaza edilmesi gereken gıda maddeleri için yasal bir zorunluluktur.

Dondurulmuş gıda
ve avantajları..

Her işletme kendine göre bu ürünlere yer vermekte. Yer verirken de ana kriterler ve dolaysıyla avantajlara dikkat edilmektedir. Dikkat edilen söz konusu ana kriterler ve avantajlar aşağıdaki şekildedir:

– Daha pratik,
– Daha taze,
– Daha uzun ömürlü,
– Daha güvenilir,
– Daha ekonomik.

Tüketicilerin alması
gereken bazı önlemler

Kötü huylu bakterilerin sıcaklık etkisi ile hızla geliştiği et, tavuk ve balık gibi taze gıda ve donmuş gıda alışverişlerinde bu ürünler alışverişin en sonuna bırakılmalıdır. Soğukta muhafazası gereken gıdaların soğuk olmadığı hissedilirse alınmamalıdır. Soğutuculardaki sıcaklık göstergeleri kontrol edilmeli ve her zaman soğutucunun dolum çizgisi altında kalan ürünler tercih edilmelidir. Tazeliğin korunması ve soğuk zincirin kırılmaması için ısı koruyucu çantalardan ya da termal poşetlerden faydalanılmalıdır. Ürün kullanılacağı zaman, gerekli miktar paketten alınıp, geri kalan miktar dışarı bırakılmadan anında tekrar derin dondurucuya konulmalıdır.

Soğuk zincir çizelgeleri..

Mikro organizmalar çok geniş bir ısı aralığında üreyip, gıdaların bozulmalarına neden olurlar. Bu nedenle ürünler mutlaka belirtilen ısılarda muhafaza edilmelidir. Raf ömürleri de bu şartlarda saklanma koşuluyla belirlenmiştir. Soğuk zincir, gıda ürünlerinin, üretim aşamasından başlayarak, sevkiyat, depolama gibi müşteriye ulaşana kadar geçen tüm aşamalarda düşük ısıda saklanması şeklinde tarif edilir. Gıda Ürünlerinin direkt güneş ışığı altında kalması, özelliğinin kaybolmasına ve bozulmasına neden olur. Tüm ürünler az ışıklı ve temiz bir ortamda saklanmalıdır.

 

* Havasız, fazla nemli ve bol ışıklı ortamlar özellikle açık sucuklar için, küflenip bozulmalara neden olur. Peynir, zeytin, turşu, meze gibi küfe neden olan gıdalarla yan yana bulundurulmamalıdır. Donuk ürünlerde raf ömürleri saklanılan ısı değerine göre değişir. Bu ürünler çözüldükten sonra tekrar dondurulmamalıdır!